Ertesi Gün Hapı Nedir ve Yan Etkileri Nelerdir?
Ertesi gün hapı olarak da bilinen “morning after pill”, acil doğum kontrol yöntemi olarak kullanılan bir ilaçtır. Genellikle korunmasız cinsel ilişki sonrasında gebeliği önlemek için kullanılır. Bu ilaç, içeriğindeki hormonlar nedeniyle gebelik oluşumunu engellemeye yardımcı olur.
Ancak, her zaman kullanılması gereken bir doğum kontrol yöntemi değildir. Bu makalede, ertesi gün hapı hakkında merak edilenleri ele alacağız.
Ertesi gün hapı nedir, sağlık açısından riskleri var mıdır?, hangi ertesi gün hapını kullanmalıyız?” sorularını merak ediyorsanız bu yazı tam size göre! Hepsini ve daha fazla bilgiyi bu yazımız da sizler için teker teker anlatacağız.
Siz de ertesi gün hapı nedir diyorsanız ve diğer kadınsal konularda da doğru ve kalıcı bilgileri almak istiyorsanız, Dr. İrem YENGEL ile iletişime geçebilirsiniz.
Ertesi Gün Hapı Nedir?
Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişkiden sonra gebelik oluşumunu en aza indirmeye yardımcı olan bir ilaçtır. İçeriğinde yüksek oranda progesteron hormonu bulunur ve plansız gebeliği önlemede yüksek bir etkinliğe sahiptir. Bu ilaç, eczanelerden reçetesiz olarak temin edilebilir.
Ertesi gün hapı, gebeliği önlemek için acil bir çözüm sunar, ancak düzenli bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanılmamalıdır. Bu haplar, gebeliği engellemek dışında herhangi bir fonksiyona sahip değildir. Doğum kontrol yöntemleri arasında yer alan kondomların yırtılması durumunda veya korunmasız cinsel ilişki sonrasında kullanılabilir.
Ertesi Gün Hapı Nasıl ve Ne Zaman Alınır?
Ertesi gün hapları, isimlerinden dolayı korunmasız cinsel ilişkiden sonraki gün alınması gerektiği algısını oluşturabilir. Ancak, ertesi gün haplarının etkinliği, cinsel ilişkiden hemen sonra alındığında daha yüksektir. Genel olarak, cinsel ilişkiden sonraki 72 saat içinde alınması gereken ertesi gün hapları, bu sürenin ardından etki etmeyebilir. İlk 24 saat içinde kullanılan ertesi gün hapları gebelik oluşumunu %90 ila %98 oranında engelleyebilirken, ilk 48 saat içinde kullanılan haplarda bu oran %75’e düşmektedir. Bu nedenle, cinsel ilişkiden hemen sonra kullanıldığında gebeliğin engellenme olasılığı daha yüksektir.
Ertesi gün haplarının kullanımında, ilgili prospektüsün mutlaka okunması gerekmektedir. Çünkü kullanım şekli ilaç markalarına göre değişiklik gösterebilir. Bazı ertesi gün hapları tek doz olarak kullanılırken, bazıları için çift doz alınması gerekmektedir. Belirtilen dozdan fazla almak çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilirken, dozun az olması ise hapın etki mekanizmasını düşürebilir.
Ertesi gün hapının nadiren, acil durumlarda kullanılması gerektiği unutulmamalıdır. Bu hap, bir doğum kontrol yöntemi değildir ve sürekli ya da düzenli bir şekilde kullanılmamalıdır. Doğum kontrol yöntemi olarak etkili ve uzun vadeli korunma sağlamak için başka yöntemler tercih edilmelidir. Hamilelik önleme konusunda doktorunuzla görüşerek size uygun bir doğum kontrol yöntemi belirlemeniz önemlidir.
Ertesi gün hapının kullanımıyla ilgili olarak dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta, hapın etkili olduğu süreyi aşan cinsel ilişkilerde korunma yöntemlerine başvurulmasıdır. 72 saatlik süre geçtikten sonra ertesi gün hapının etkinliği azalır ve gebelik riski artar. Bu nedenle, korunmasız cinsel ilişkiden sonra hemen bir sağlık uzmanına başvurmak ve doğru önlemleri almak önemlidir. Sağlık uzmanı, durumu değerlendirerek size uygun bir tedavi veya korunma yöntemi önerecektir.
Ertesi Gün Hapı Yan Etkileri Nelerdir?
Ertesi gün hapının en yaygın yan etkileri arasında “baş ağrısı, mide bulantısı, karın ağrısı ve adet düzensizlikleri” yer alır. Bu yan etkiler genellikle hafiftir ve birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Nadir durumlarda, daha ciddi yan etkiler görülebilir.
Bu yan etkiler arasında kusma, ishal, cilt döküntüleri, kanama ve alerjik reaksiyonlar yer alabilir. Bu yan etkileri yaşarsanız, doktorunuza danışmalısınız.
Ertesi Gün Hapı Çeşitleri Nelerdir?
Levonorgestrel (Norlevo, Ertes) ve ulipristal asetat (Ella), korunmasız cinsel ilişki veya doğum kontrol yöntemlerinde başarısızlık sonrası hamileliği önlemek için kullanılan acil kontraseptif haplardır. İkisi de hamileliği önlemede etkilidir, ancak farklı etken maddeler içerirler ve birbirinden biraz farklı çalışırlar.
Levonorgestrel , kadın vücudunda doğal olarak bulunan progesteron hormonunun etkilerini taklit eden sentetik bir hormondur. Levonorgestrel, yumurtlama veya yumurtanın yumurtalıktan çıkması sürecini engelleyerek çalışır. Sperm hücrelerinin yumurtaya ulaşmasını önlemek için servikal mukusun kalınlaşmasına ve döllenmiş bir yumurtanın rahime yerleşmesini daha az olası hale getirmek için rahim astarının incelmesine neden olabilir.
Acil kontraseptif haplar, levonorgestrel (Norlevo, Ertes) gibi etken maddelerin yanı sıra laktoz, mısır nişastası ve magnezyum stearat gibi aktif olmayan bileşenler de içerebilir. Bu bileşenler, hapın şeklini ve tutarlılığını korumak ve yutmak daha kolay hale getirmek için kullanılır.
Öte yandan, Ella, etkin madde olarak ulipristal asetat içerir. Levonorgestrel gibi, ulipristal asetat da yumurtlamayı önleyerek çalışır. Ancak, özellikle yumurtlama zamanına yakın alındığında, levonorgestrel’den daha etkili olduğu düşünülmektedir. Ulipristal asetat, döllenmiş bir yumurtanın rahime yerleşmesini daha az olası hale getirmek için rahim icç duvarını da değiştirebilir.
Ulipristal asetat gibi etken maddelerin yanı sıra, Ella, laktoz monohidrat, povidon K30, kroskarmelloz sodyum ve magnezyum stearat gibi aktif olmayan bileşenler de içerebilir. Bu bileşenler, hapın şeklini ve tutarlılığını korumaya ve vücut tarafından kolayca emilmesini sağlamaya yardımcı olur.
Acil kontraseptif hapların birincil doğum kontrol yöntemi olarak kullanılmaması gerektiğini unutmamak önemlidir. Koruma yöntemi başarısız olduğunda, kondom yırtıldığında veya bir kadın doğum kontrol hapını unuttuğunda gibi acil durumlarda kullanılmak üzere tasarlanmışlardır. Ayrıca, acil kontraseptif hapların yan etkileri ve uygun kullanımı hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir.
Ertesi Gün Hapı Fiyatları Nedir?
Ertesi gün hapının fiyatı ülkelere ve markalara göre değişebilir. Ancak genellikle, ilaç sigorta kapsamında olmadığı için eczanelerde reçetesiz olarak satılır ve “250-350 ₺” civarında fiyata sahiptir.
En Etkili Ertesi Gün Hapı Nedir?
Levonorgestrel (Norlevo, Ertes) ve ulipristal asetat (Ella) arasında en etkili seçim, ilacın ne kadar erken alındığına bağlıdır. Levonorgestrel, cinsel ilişkiden sonraki ilk 24 saat içinde alındığında daha etkilidir. Ella ise, cinsel ilişkiden sonraki “120 saat” içinde alındığında daha etkilidir. Ancak her iki seçenek de gebeliği “%100 engelleyemez“, bu nedenle korunmasız cinsel ilişkiden sonra acil doğum kontrol yöntemi olarak düşünülmelidir.
Ertesi Gün Hapı Kullanımından Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir?
Ertesi gün hapları, acil bir durumda kullanılan bir yöntemdir ve doğru şekilde kullanıldığında gebeliği önlemek için yüksek bir başarı oranına sahiptir. Ancak, kullanımından sonra dikkat edilmesi gereken bazı şeyler vardır. Bunlar;
- İlk olarak, ertesi gün hapı sadece bir kez kullanılmalıdır ve koruyucu bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanılmamalıdır.
- İkincisi, ertesi gün hapının etkinliği kullanım süresi içinde en yüksek olduğu için mümkünse hemen kullanılmalıdır.
- Ayrıca, ertesi gün hapı kullanımından sonra hafif kanama veya karın ağrısı gibi yan etkiler ortaya çıkabilir. Eğer bu belirtiler devam ederse, doktorunuzla görüşmek önemlidir.
Sonuç olarak, Ertesi gün hapı gebelik riskini azaltmak için acil durumlarda kullanılan bir yöntemdir.
İki tür ilaç vardır: Levonorgestrel (Norlevo, Ertes) icerenler ve ulipristal asetat içerenler (Ella) Her ikisi de hafif yan etkilere neden olabilir, ancak ciddi yan etkiler nadirdir. İlaçların etkililiği zamanlama ile doğrudan ilişkilidir, bu nedenle cinsel ilişkiden sonraki mümkün olan en kısa sürede alınması önerilir. En etkili seçim, ilacın ne kadar erken alındığına bağlıdır.
Ertesi gün hapı gebelik riskini azaltmak için etkili bir yöntemdir, ancak düzenli bir doğum kontrol yöntemi yerine geçmez. Bu nedenle, korunmasız cinsel ilişkiye girmekten kaçınmak ve doğru bir doğum kontrol yöntemi kullanmak en iyi seçenektir.
Ayrıca, ertesi gün hapı cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları (CİN, HIV vb.) engellemez ve bu tür enfeksiyonlara karşı koruma sağlamaz. Bu nedenle, korunmasız cinsel ilişkiye girdiyseniz, enfeksiyon riskini azaltmak için doktorunuza danışmanız önerilir.
Bu hapı acil bir doğum kontrol yöntemi olarak düşünülmeli ve düzenli olarak kullanılmamalıdır. Ancak, korunmasız cinsel ilişkiye girdiyseniz veya doğum kontrol yönteminiz başarısız olduysa, bu ilaç sizin için uygun bir seçenek olabilir.
Herhangi bir ilacı kullanmadan önce, doktorunuz ile konuşmanız önemlidir. Ertesi gün hapının yan etkileri olabilir ve bazı ilaçlarla etkileşime girebilir, bu nedenle ilacı kullanmadan önce herhangi bir ilaç veya sağlık sorununuz varsa, doktorunuzu veya eczacınızı bilgilendirmeniz gerekir.
Doğru bir şekilde kullanıldığında, Ertesi gün hapı gebelik riskini azaltmak için etkili bir yöntemdir. Ancak, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunmak için doğru bir doğum kontrol yöntemi kullanmak önemlidir. Korunmasız cinsel ilişkiye girmeden önce doğru bir doğum kontrol yöntemi kullanmak, cinsel sağlık ve doğum kontrolü için en iyi uygulamadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Ertesi gün hapı yerine hangi hap kullanılabilir?
Gebelik ihtimaline karşı acil bir yöntem olarak, rahim içine yerleştirilen bir spiral (RIA) takılabilir. Spiral, korunmasız cinsel ilişkiden sonra gebeliği önlemek için etkili bir yöntemdir. Spiral, rahim iç yüzeyine yerleştirilen bir cihazdır ve doğum kontrolünü sağlamak için uzun vadeli bir çözüm sunar.
RIA, rahim içine yerleştirildiğinde, spermlerin rahim içine geçişini engeller ve döllenmeyi önler. Ayrıca, bazı spiral modelleri progesteron hormonu salgılayarak rahim içi astarını kalınlaştırır ve implantasyonu (yani embriyonun rahim içine yerleşmesini) engeller.
Ertesi gün hapı, adeti ne kadar geciktirir?
Ertesi gün hapının içeriğinde bulunan hormonlar, hormonal dengenin geçici olarak etkilenmesine yol açabilir. Bu durum, adet düzeninde değişikliklere neden olabilir. Bazı kadınlarda adetin normalden daha erken veya daha geç başlaması, adet miktarında azalma veya artış gibi değişiklikler görülebilir.
Adet düzensizliği genellikle ertesi gün hapının kullanımından sonraki birkaç siklus boyunca devam edebilir. Ancak bu durum genellikle geçicidir ve vücut hormonlarının dengeyi yeniden sağlamasıyla normale döner. Eğer adet düzensizliği devam eder veya şiddetli hale gelirse, bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir.
Ertesi gün hapı kilo aldırır mı?
Ella icerigindeki ulipristal asetat ile gebeliği önlemek için kullanılan bir tür acil kontraseptif ilaçtır. Ella, levonorgestrel ile farklı bir etki mekanizmasına sahiptir. Levonorgestrel, ovülasyonu önleyerek etki ederken, Ella, döllenmenin ve döllenmiş yumurtanın yerleşmesinin gerektiği hormon olan progesteronun etkilerini bloke ederek çalışır.
Ertesi gün hapının etkisi ne kadar sürer?
Hapların en etkili olduğu kullanım süresi, cinsel ilişkiden sonraki ilk 72 saattir. Ancak, bazı haplar 120 saat (5 gün) boyunca da etkili olabilir.
Ella mı Ertes mi? Hangi hapı kullanmalıyım?
Ertesi gün hapları, korunmasız cinsel ilişkiden sonra gebeliği önlemek için kullanılan acil bir doğum kontrol yöntemidir. Eğer cinsel ilişkiden sonraki ilk 3 gün içinde ertesi gün hapı alınmamışsa, Ella® ve Ertes® haplarının etkinliği azalır. Ancak, Ella® ertesi gün hapı, diğer haplara göre 4-5. günlerde daha etkili olabilir.
18 yaş altı ertesi gün hapı alabilir mi?
Türkiye’de 18 yaş altı bireyler, doğum kontrol yöntemleri dahil olmak üzere herhangi bir ilaç alabilmek için reçeteye ihtiyaç duyarlar. 18 yaş altındaki kişiler, ertesi gün hapı dahil olmak üzere herhangi bir ilacı almak için bir sağlık uzmanına danışmalı ve reçete almalıdırlar.
İstanbul Küçükçekmecedeki kliniğimizi arayarak “Ertesi Gün Hapları” hakkında bilgi alabilir ve diğer tüm işlemler için Dr. İrem YENGEL’in deneyimine güvenebilirsiniz.