Miyom (Myom) Nedir?

Miyomlar (myom), kadınların üreme sağlığını etkileyebilen, rahimde gelişen iyi huylu tümörlerdir. Peki miyom nedir, nasıl anlaşılır, hangi belirtileri gösterir ve hangi tedavi yöntemleri uygulanır? Miyomlar hangi durumlarda risklidir, ameliyat ne zaman gereklidir ve miyomlar gebeliği etkiler mi?

Kadın hastalıkları ve doğum alanında sık karşılaşılan miyomlar, genellikle adet düzensizliği, kasık ağrısı, sık idrara çıkma gibi belirtilerle ortaya çıkabilir. Miyom çeşitleri (submukozal, intramural, subserozal), tanı yöntemleri (ultrason, MR), medikal veya cerrahi tedavi seçenekleri, miyom ameliyatı sonrası süreç, gebelikte miyomların etkileri ve menopoz döneminde miyomların seyri bu yazımızda ele alacağımız başlıca konular arasında yer alıyor.

Bugün sizlerle birlikte, “miyom nedir, belirtileri nelerdir, tedavisi nasıl yapılır ve hangi durumlarda ameliyat gerekir” gibi soruları Op. Dr. İrem Yengel’in uzman bakış açısıyla detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Hazırsanız başlayalım!

Kadın sağlığına dair daha fazla bilgi almak için ‘buraya’ tıklayarak Op. Dr. İrem Yengel ile iletişime geçebilir, diğer bilgilendirici içeriklerimize ulaşmak için ‘buraya’ tıklayabilirsiniz.

Miyom Nedir?

Miyom, kadınlarda özellikle doğurganlık çağında sık görülen, rahim kas dokusunda gelişen iyi huylu tümörlerdir. Tıbbi literatürde myoma uteri olarak da adlandırılan miyomlar, rahmin kas ve bağ dokusunda ortaya çıkar ve genellikle kanserli yapılarla ilişkili olmayan selim tümörler grubunda yer alır. Miyomlar, milimetrik boyutlardan başlayarak rahim hacmini artıracak kadar büyük kitleler hâline gelebilir. Tek bir miyom olabileceği gibi, aynı anda birden fazla miyomun varlığı da söz konusu olabilir.

Miyom Neden Olur?

Miyomlar, rahim kas dokusunda gelişen iyi huylu tümörler olup genellikle östrojen hormonuna duyarlı olarak büyür. Bu tür tümörlerin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, hormonal dengesizlikler, genetik yatkınlık, obezite, beslenme alışkanlıkları ve erken adet görme gibi çeşitli faktörlerin miyom oluşumunda etkili olduğu bilinmektedir. Rahimde miyom oluşumu, çoğu zaman kansersiz seyir gösterse de, düzenli takip gerektiren bir sağlık sorunudur.

Miyom Oluşumunu Tetikleyen Başlıca Nedenler

Miyomların gelişiminde tek bir nedene bağlılık söz konusu değildir; genellikle birden fazla faktörün bir araya gelmesiyle oluşurlar. Hormon düzeylerindeki değişiklikler, genetik yatkınlık, yaşam tarzı, beslenme alışkanlıkları ve çevresel etkiler, miyom oluşumunda rol oynayan temel unsurlar arasında yer alır. Aşağıda, rahimde miyom gelişimini tetikleyebilecek en yaygın risk faktörlerini detaylı şekilde inceleyebilirsiniz.

Hormon Düzeyleri

Miyomların gelişiminde östrojen ve progesteron hormonları belirleyici rol oynar. Bu hormonlar rahim duvarındaki hücrelerin büyümesini teşvik ederek miyom oluşumuna zemin hazırlar. Özellikle doğurganlık çağındaki kadınlarda hormon seviyelerinin yüksek olması, miyom görülme riskini artırır. Menopoz döneminde hormon seviyelerinin düşmesiyle birlikte miyomlar genellikle küçülme eğilimi gösterir.

Genetik Yatkınlık

Ailede miyom öyküsü bulunan kadınlarda, miyom görülme olasılığı anlamlı ölçüde artmaktadır. Genetik faktörler, miyomların daha erken yaşta ve daha fazla sayıda oluşmasına neden olabilir.

Yaş

Miyomlar en sık 30 ila 45 yaş aralığındaki kadınlarda ortaya çıkar. Yaş ilerledikçe miyom görülme sıklığı azalsa da, özellikle doğurganlık döneminde aktif hormon salınımı bu riski artırır.

Aşırı Kilo ve Obezite

Obezite, vücutta östrojen üretimini artırarak miyom riskini yükselten önemli bir faktördür. Özellikle yüksek vücut kitle indeksi (VKİ), bel çevresi genişliği ve yağ oranı, rahim duvarındaki hücresel büyümeleri tetikleyebilir.

Erken Adet Görme

İlk adetini 11 yaşından önce gören bireylerde, miyom gelişme riski daha yüksektir. Erken yaşta hormonal döngünün başlaması, rahim dokusunun bu hormonlara uzun süre maruz kalmasına neden olur.

Kırmızı Et Tüketimi

Yoğun kırmızı et tüketimi ile miyom gelişimi arasında doğrudan bir ilişki olduğu birçok klinik çalışmada gösterilmiştir. Hayvansal yağ ağırlıklı beslenme, rahim dokusundaki hormonal dengeyi bozarak miyom oluşumuna katkı sağlayabilir.

Hücre Dışı Matris (ECM)

Rahim dokusundaki hücre dışı matris (extracellular matrix), miyomların sertliğini ve büyümesini etkileyen bir yapıdır. ECM’nin anormal artışı, rahimdeki dokusal yapının değişmesine neden olarak miyom gelişimini kolaylaştırabilir.

Alkol ve Kafein Tüketimi

Aşırı alkol ve kafein tüketimi, hormonal dengenin bozulmasına yol açarak miyom oluşma riskini dolaylı yoldan artırabilir. Özellikle düzenli ve yüksek dozda tüketim, risk faktörleri arasında değerlendirilmektedir.

Miyom Belirtileri Nelerdir?

Rahimde miyom bulunan birçok kadında herhangi bir belirti görülmeyebilirken, bazı durumlarda miyomlar yaşam kalitesini etkileyebilecek düzeyde fiziksel ve hormonal semptomlara neden olabilir. Miyomun büyüklüğü, sayısı ve rahim içindeki konumuna göre ortaya çıkan belirtiler değişkenlik gösterir. Özellikle rahim iç zarına yakın miyomlar, adet düzenini bozabilir, ağrıya ve kısırlığa yol açabilir.

En Sık Görülen Miyom Belirtileri Neler?

Miyomların yol açtığı belirtiler, tüm kadınlarda aynı şekilde görülmeyebilir; semptomlar genellikle miyomun büyüklüğüne, sayısına ve rahim içindeki konumuna bağlı olarak değişir. Ancak bazı şikayetler, miyomu olan kadınlarda oldukça yaygındır ve günlük yaşamı doğrudan etkileyebilir. Aşağıda, miyomların en sık neden olduğu belirtileri detaylı şekilde bulabilirsiniz.

• Uzun süren ve yoğun kanamalı adet dönemleri
• Adet düzensizliği ve ara kanama
• Pelvik bölgede baskı ve ağrı, bel ve kasık ağrısı
• Alt karın bölgesinde şişlik, ele gelen kitle hissi
• Cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni)
• Sık idrara çıkma ihtiyacı (miyomun mesaneye baskı yapması nedeniyle)
• Kronik vajinal akıntı
• Gebe kalamama veya tekrarlayan düşükler
• Rektuma baskı nedeniyle doluluk hissi
• Kabızlık ve bağırsak hareketlerinde zorluk

Miyom Belirtileri Menopoz Sonrası Ne Olur?

Miyomlar genellikle östrojen hormonuna duyarlı yapılardır. Bu nedenle, menopoz dönemine girilmesiyle birlikte östrojen seviyelerinin azalması sonucu miyomların büyümesi durur, boyutları küçülür ve semptomlar büyük oranda hafifler veya tamamen kaybolur.

Miyom Nasıl Teşhis Edilir?

Miyom teşhisi, çoğu zaman kadınların düzenli olarak yaptırdığı jinekolojik muayeneler sırasında konulur. Ancak miyomun büyüklüğü, yerleşimi ve tipi hakkında daha ayrıntılı bilgi elde edebilmek için görüntüleme yöntemlerinden faydalanılır. En sık kullanılan tanı araçları arasında pelvik ultrasonografi ve manyetik rezonans görüntüleme (MR) yer almaktadır.

Ultrasonografi ile Miyom Teşhisi

Ultrasonografi, miyom tanısında ilk başvurulan ve yaygın olarak kullanılan görüntüleme yöntemidir. Bu teknik sayesinde rahimde yer alan miyomlar kolaylıkla tespit edilebilir. Ayrıca ultrason ile miyomun boyutu, sayısı ve rahim içindeki konumu net bir şekilde belirlenebilir. Hem transabdominal (karın üzerinden) hem de transvajinal (vajinal yoldan) uygulamalarla değerlendirme yapılabilir.

MR (Manyetik Rezonans) ile Miyom Değerlendirmesi

Manyetik rezonans görüntüleme (MR), miyomların daha ayrıntılı bir şekilde incelenmesini sağlar. MR sayesinde miyomun tipi, dokusal yapısı, dejenerasyon düzeyi ve çevre organlarla olan ilişkisi detaylı olarak görüntülenebilir. Özellikle miyomun embole edilebilir yapıda olup olmadığı, kistik alan içerip içermediği ve tedaviye nasıl yanıt verebileceği konusunda MR daha üstün bilgiler sunar. Bu nedenle embolizasyon gibi girişimsel işlemler öncesinde MR tercih edilen bir tanı aracıdır.

Not: MR, ultrasona kıyasla daha detaylı anatomik bilgi sunar ve miyomların alt tiplerinin ayırt edilmesinde yüksek doğruluk oranına sahiptir.

Miyom Tedavisi Nasıl Yapılır?

Miyom tedavisi, miyomun boyutuna, yerleşim yerine, hastanın yaşına, semptomların şiddetine ve gebelik planına göre değişkenlik gösterir. Bazı miyomlar düzenli takip ile kontrol altında tutulabilirken, bazı durumlarda ise cerrahi veya girişimsel müdahaleler gerekebilir.

Cerrahi tedavi seçenekleri arasında miyomektomi (miyomun alınması) ve histerektomi (rahmin tamamen çıkarılması) yer alır. Öte yandan, cerrahi dışı bir seçenek olan miyom embolizasyonu, giderek daha sık tercih edilen ameliyatsız miyom tedavisi yöntemidir.

Ameliyatsız Miyom Tedavisi (Miyom Embolizasyonu)

Miyom embolizasyonu, rahme giden damarların hedeflenerek miyomu besleyen kan akışının durdurulması prensibine dayanır. Bu sayede miyomlar küçülür ve belirtiler azalır. Genellikle hastanede yatış gerektirmeyen, iyileşme süresi kısa olan ve rahim koruyucu bir yöntem olarak öne çıkan bu tedavi, girişimsel radyoloji uzmanları tarafından uygulanır.

Miyom Embolizasyonu Öncesi Hazırlık

• İşlemden “yaklaşık 6–8 saat önce” hastanın yeme-içmesi kesilmelidir.
• İyot, kontrast madde, ilaç, lokal ya da genel anesteziye karşı bilinen alerjiler, hekime mutlaka bildirilmelidir.
• Hastanın düzenli kullandığı ilaçlar varsa, işlem öncesi doktor bilgisi dahilinde düzenlenmelidir.

Miyom Embolizasyonu Nasıl Uygulanır?

• Hasta işlem öncesi hastaneye yatırılır ve gerekli ön hazırlıklar yapılır.
• Lokal anestezi altında, kasık bölgesi sterilize edilerek giriş yapılacak atardamar belirlenir.
• Anjiyografi cihazı eşliğinde, kasık atardamarına çok ince bir kateter yerleştirilir.
• Kateter yardımıyla rahmi besleyen damarlar hedeflenir ve kontrast madde kullanılarak miyomlara ulaşan damarlar görüntülenir.
• Bu damarlar içine, miyomu besleyen kan akışını durdurmak için mikroskobik tanecikler (embolizasyon partikülleri) enjekte edilir.
• İşlem sonrası miyomu besleyen damarların kapandığı teyit edilir ve kateter çıkartılır.
• Giriş bölgesine elle baskı uygulanarak kanama kontrol altına alınır ve steril bandaj uygulanır.
• Hasta genellikle 1 gece hastanede gözlem altında tutulur ve ertesi gün taburcu edilir.

Miyom Embolizasyonu Kimler için Uygundur?

Miyom embolizasyonu, rahim alınmadan miyom tedavisi sağlamak isteyen kadınlar için etkili ve güvenli bir seçenektir. Cerrahi müdahale gerektirmeyen bu yöntem, özellikle miyomlara bağlı şikayetleri olan, ameliyat olmak istemeyen ya da doğurganlığını korumak isteyen hastalar için ideal bir alternatif sunar. Aşağıda, bu yöntemin hangi hasta gruplarında uygulanabileceğine dair detaylara ulaşabilirsiniz.

Bu yöntem;

• Rahmini korumak isteyen,
• Gebelik planı olmayan,
• Cerrahi riski yüksek olan veya ameliyat olmak istemeyen,
• Belirgin semptomlara sahip rahim miyomu hastaları için uygun bir tedavi seçeneğidir.

Miyom (Myom) Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Miyom nedir, neden oluşur, belirtileri nelerdir ve nasıl tedavi edilir? Kadın sağlığını etkileyen en yaygın rahim kaynaklı problemlerden biri olan miyomlar hakkında hem tanı hem de tedavi süreçlerine dair pek çok soru merak edilmektedir. Miyomlar her kadında farklı belirti verebilirken, bazı durumlarda hiç semptom göstermeden ilerleyebilir. Peki miyomlar kansere dönüşür mü, ameliyat her zaman gerekli midir, miyom gebeliğe engel olur mu, hangi durumlarda miyom alınmalıdır?

Siz de miyom teşhisi aldıysanız veya benzer şikayetler yaşıyorsanız, Op. Dr. İrem Yengel ile iletişime geçmek için ‘buraya’ tıklayabilir, kadın sağlığına dair diğer bilgilendirici içeriklerimizi görüntülemek için ‘buraya’ tıklayabilirsiniz.

Miyom kansere dönüşür mü?

Miyomların kansere dönüşmesi pek mümkün değildir. Ancak miyomların içinde 1/1000 oranında kanser hücresi bulunma riski vardır. Eğer hasta ileri yaşlardaysa ve geçmişinde kanser öyküsü varsa bekleme yapmadan ameliyat yönteminin uygulanması gerekir. Ameliyat uygulanmadan miyomda kanser hücresinin olup olmadığı ne yazık ki anlaşılamamaktadır.

Miyomlar gebeliği etkiler mi?

Miyomlar bazen gebeliği hiçbir şekilde etkilemezken, bazen gebe kalmak için bir süre beklemek gerekebilir. Ne kadar süre bekleneceği miyomun boyutuna, adetine ve rahim duvarındaki yerine göre değişir. Rahimde oluşacak kesi ne denli büyükse ve miyom sayısı ne kadar fazlaysa o kadar çok beklemek gerekir. Kişiye göre süre değişken olsa da önerimiz, 6 ay beklemenizdir.

Hangi durumlarda tedavi gerekmektedir?

Miyom tedavisinin yapılması için önce hastanın değerlendirilmesi gerekir. Eğer hastaya zorluk yaratıyorsa, ağrı veya regl olamama gibi sorunlara yol açıyorsa bu durumlarda derhal tedaviye başlanmalıdır. Ancak herhangi bir şikayete yol açmıyorsa, hızlıca büyümüyorsa bu durumda sadece miyomun takibini yapmak doğru olacaktır. Ancak büyüyen miyomların cerrahi yöntemle alınması daha uygundur.

Tedavi nasıl olmalıdır?

Söz konusu miyom olunca tedavi, kişinin durumuna göre belirlenmelidir. Eğer ilaç tedavisi gerekiyorsa öncesinde ilaç takviyesi alınmalı, fayda etmiyorsa beklemeden ameliyat edilmelidir. Yine de en doğru tedavi şekli için muayene olarak en iyi kararı hekiminiz birlikte almanızı sağlayabilirsiniz.

Miyomlar kaç cm olursa tehlikelidir?

Bazı miyomlar 6-7 cm olana kadar çok sorun olmaz. Ancak 6-7 cm’den büyük olan miyomların yakından takip edilerek kısa süre içinde ameliyat ile alınması gerekir.

Miyom ameliyatı sonrası iş ve sosyal hayata dönüş nasıldır?

Açık miyom ameliyatlarında hastanın 1-2 gün kadar hastanede yatması gerekebilir. Kapalı cerrahi ile operasyon gerçekleşirse 1 gün sonrasında hasta taburcu edilebilir. Kapalı operasyonlarda günlük hayata dönüş daha kolay olur. Bu nedenle hastalar günlük hayatına çok daha kısa sürede dönüş yapabilirler.

Miyom ameliyatı sonrası ne zaman gebe kalınabilir?

Yukarıda da bahsettiğimiz şekilde miyom ameliyatı gerçekleştikten sonra gebe kalmak için 6 ay-1yıl beklemek çok daha doğru olacaktır. Kliniğimizde bu konuda hakkında bilgi alabilir, miyom tanı ve tedavi işlemlerine bir an önce başlayabilirsiniz.

Miyomlar büyürse ne olur?

Büyüyen miyomlar; adet düzensizliklerine, kasık ağrılarına, idrar yolları sorunlarına ve doğurganlık problemlerine yol açabilir. Bu nedenle miyomun büyüme hızı düzenli olarak izlenmelidir.

Menopoz sonrası miyomlar küçülür mü?

Evet. Menopozla birlikte östrojen seviyesi düştüğü için miyomlar genellikle küçülme eğilimi gösterir. Ancak bazı miyomlar menopoz sonrası da büyümeye devam edebilir ve bu durumda dikkatli takip gerekir.

Sizlerle birlikte bugün, “miyom nedir, neden oluşur, belirtileri nelerdir, nasıl teşhis edilir ve hangi tedavi yöntemleri uygulanır” gibi en çok merak edilen soruları detaylı bir şekilde ele aldık. Miyomların kadın sağlığı üzerindeki etkilerini, miyom ameliyatı, miyom embolizasyonu, miyomektomi, rahim alma operasyonu (histerektomi) ve ameliyatsız miyom tedavisi gibi seçeneklerle değerlendirdik. Miyomun gebelik üzerindeki etkileri ve menopoz sonrası değişimleri gibi konulara da değinerek, bütüncül bir bakış sunduk.

Eğer siz de miyom belirtileri yaşıyor, miyom tanısı aldıysanız ya da miyom tedavisi hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız; Op. Dr. İrem Yengel ile iletişime geçmek için ‘buraya’ tıklayabilir, kadın sağlığına dair diğer bilgilendirici içeriklerimize göz atmak için ‘buraya’ tıklayabilirsiniz.